24 marca 2017 roku w Muzeum Misyjno-Etnograficznym Księży Werbistów w Pieniężnie została otwarta nowa wystawa czasowa zatytułowana „Samarytanie z Markowej. Polacy zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom”.
Otwarcie wystawy zbiegło się z kolejną rocznicą zamordowania rodziny Ulmów za pomoc jaką nieśli Żydom.
Na wstępie uroczystości otwarcia wystawy o. Wiesław Dudar SVD, Dyrektor Muzeum oraz Referatu Misyjnego w Pieniężnie, przywitał uczestników wernisażu i nakreślił historię rodziny Ulmów. Następnie o. Jacek Wojcieszko SVD, Rektor Misyjnego Seminarium Duchownego Księży Werbistów w Pieniężnie, w kilku słowach zachęcił obecnych do pielęgnowania wartości, które w obecnym czasie są tak często dyskredytowane i do zadumy nad heroizmem Polaków, a następnie dokonał otwarcia wystawy.
Wystawa upamiętnia dramat ze wsi Markowa pod Łańcutem, gdzie w 1944 roku okupanci niemieccy zamordowali szesnaście osób narodowości polskiej i żydowskiej. Jednym z nich był Józef Ulma wraz z rodziną.
W drugiej połowie 1942 roku Józef Ulma z Markowej przyjął pod swój dach dwie żydowskie rodziny z Łańcuta i Markowej. Na skutek donosu kryjówka została odkryta przez Niemców. 24 marca 1944 żandarmi z posterunku w Łańcucie zamordowali Józefa Ulmę, a także jego żonę Wiktorię będącą w zaawansowanej ciąży oraz szóstkę ich dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze półtora roku. Zginęło także ośmioro ukrywanych Żydów, w tym dwie kobiety i dziecko.
Zbrodnia w Markowej stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych przez Niemców za niesienie pomocy Żydom. 13 września 1995 małżeństwo Ulmów zostało pośmiertnie odznaczone medalem ?Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. 17 września 2003 biskup pelpliński Jan Bernard Szlaga otworzył proces beatyfikacyjny 122 polskich ofiar niemieckiego nazizmu, wśród których znaleźli się Józef i Wiktoria Ulmowie oraz szóstka ich dzieci. Stolica Apostolska zdecydowała, że proces beatyfikacyjny Sług Bożych Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich siedmiorga dzieci, zostanie wyłączony ze zbiorowego procesu męczenników II Wojny Światowej i 20 lutego 2017 Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych zezwoliła na przejęcie prowadzenia procesu beatyfikacyjnego rodziny Ulmów przez archidiecezję przemyską.
Wystawa udostępniona w Muzeum w Pieniężnie pochodzi ze zbiorów Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej w Markowej. Można ją oglądać do 15 maja 2017 roku. Komisarzem wystawy jest o. Wiesław Dudar SVD, a całość przygotowała s. Hanna Lellek SspS. Serdecznie zapraszamy!
s. Hanna Lellek SSpS
